Parākramabāhu Coins
පරාක්‍රමබාහු මස්ස කාසිය පිළිබඳ ගැඹුරු විශ්ලේෂණය
1. විවිධ පරාක්‍රමබාහු රජවරුන් හා ඔවුන්ගේ මස්ස කාසි
ශ්‍රී ලංකා ඉතිහාසයේ පරාක්‍රමබාහු නමින් රජවරුන් කිහිපදෙනෙකු බිහිවී ඇති අතර, ඔවුන් අතරින් ප්‍රධාන වශයෙන් මස්ස කාසි නිකුත් කර ඇත්තේ:
පරාක්‍රමබාහු I (ක්‍රි.ව. 1153-1186)
පරාක්‍රමබාහු I (මහා පරාක්‍රමබාහු) පොලොන්නරුව යුගයේ වඩාත්ම විශිෂ්ට පාලකයා විය. ඔහුගේ කාලය ශ්‍රී ලංකා ඉතිහාසයේ ස්වර්ණමය යුගයක් ලෙස සැලකේ. පරාක්‍රමබාහු I ගේ තඹ මස්ස කාසි ඉතා දුර්ලභ ගණයට වැටේ.
පරාක්‍රමබාහු II (ක්‍රි.ව. 1236-1271)
පරාක්‍රමබාහු II දඹදෙනිය රාජධානියේ පාලකයා විය. ඔහු "පණ්ඩිත පරාක්‍රම" යන නමින්ද හඳුන්වා ඇත්තේ ඔහුගේ මහත් විද්වත්භාවය හේතුවෙනි. ඔහුගේ මහත්ම ජයග්‍රහණය ලෙස සැලකෙන්නේ එකල ශ්‍රී ලංකාව තුළ පැවති රාජධානි තුන එක්සත් කිරීමයි.
පරාක්‍රමබාහු VI (ක්‍රි.ව. 1412-1468)
පරාක්‍රමබාහු VI කෝට්ටේ සිට දිවයින දේශපාලනිකව "එක්සත්" කළ ශ්‍රී ලංකාවේ අවසාන "මහා" රජු විය, ඔහුගේ පාලනය යටතේ දිවයිනේ දේශපාලනික ස්ථාවරත්වය සහ සැලකිය යුතු සංස්කෘතික පුනරුදයක් ඇති විය. ඔහුගේ කාලයේ නිකුත් කළ "සිංහ" ආකාරයේ තඹ මස්ස කාසි සුවිශේෂී වේ.
2. පරාක්‍රමබාහු මස්ස කාසියේ ලක්ෂණ හා නිර්මාණ ශිල්පය
රූපමය ලක්ෂණ
පරාක්‍රමබාහු මස්ස කාසියේ ඉදිරිපස සාම්ප්‍රදායික ලාංකීය මස්ස නිර්මාණයකි. ධෝතියක් හැඳි රජෙකු සිටින ආකාරයේ රූපයකි. හිස අක්‍රමවත් දිගැටියක් මෙන් දකුණු පැත්ත සිරස් රේඛාවක් වන අතර, එයින් නාසය, මුඛය සහ නිකට නිරූපණය කරන තිරස් රේඛා තුනක් නිකුත් වේ.වන්නේ හිස අසල පැත්තේ වංගු රේඛාවලින් ධෝතිය හැඳි මිනිසකු ලෝතස් කඳක් මත සිටින ආකාරය නිරූපණය වීමයි.
අක්ෂර හා ලිපි
කාසිවල නාගරී (නාගිරි) අක්ෂර භාවිතා කර ඇත. පරාක්‍රමබාහු I ගේ 1/8 මස්ස කාසියේ වාමාංශක් හා 'ශ්‍රී' අක්ෂරයේ කටු වම් පාදයේ ඇති අතර, නිස්සංකමල්ල රජුගේ විශාල කාසියේ එය දකුණු පාදයේ පිහිටා ඇත.
මෙහි අක්ෂර සකස් වී ඇත්තේ:
ඉහළ පේළියේ: ශ්‍රී
මධ්‍යම පේළියේ: ප ර ක්‍ර
පහළ පේළියේ: ම බා හු
ප්‍රමාණය හා ලෝහ
පරාක්‍රමබාහු රජවරුන්ගේ කාසි විවිධ ප්‍රමාණයෙන් හා විවිධ ලෝහවලින් නිකුත් කර ඇත:
පූර්ණ මස්ස - සාමාන්‍ය ආකාරයේ විශාලම කාසිය
අර්ධ මස්ස - පූර්ණ මස්සයේ අඩක ප්‍රමාණය
1/4 මස්ස (පාලස්) - පූර්ණ මස්සයේ 1/4ක ප්‍රමාණය
1/8 මස්ස (අක) - පරාක්‍රමබාහු I ගේ 1/8 රන් මස්ස කාසි ඉතා දුර්ලභ ලෙස සැලකේ. කාසියේ ඉදිරිපස සාම්ප්‍රදායික ලාංකීය මස්ස නිර්මාණය වන සිටින රජු සහ ඔහු ඉදිරියේ වේදිකාවක් ද, පිටුපස නාගරී අක්ෂරවලින් "ශ්‍රී ප ර ක්‍ර ම බා හු" ලිපිය සහිත වේ.
භාවිතා කර ඇති ලෝහ:
රන් (කහවණු) - රන් කහවණු ඒකකය ද දැන සිටී, නමුත් ඉතා දුර්ලභය. පරාක්‍රමබාහු නම දරණ පූර්ණ මස්ස කාසි බොහොමයක්...
රිදී - පරාක්‍රමබාහු I (1153-1186) රජුගේ රිදී කාසි පවා හඳුනාගෙන ඇත
තඹ සහ සුදු ලෝහ - අතිබහුතරයක් කාසි නිෂ්පාදනය කර ඇත්තේ තඹවලින් හෝ සුදු ලෝහවලිනි
3. පරාක්‍රමබාහු I ගේ මස්ස කාසිවල වැදගත්කම
පරාක්‍රමබාහු I ගේ තඹ මස්ස කාසිය ඉතා දුර්ලභ වන අතර, පරාක්‍රමබාහු II ගේ කාසි පසු කාලීන පොලොන්නරුව හා දඹදෙනිය යුගයේ බහුලව දක්නට ලැබෙන සාපේක්ෂව සුලභ කාසි හයක් අතර ඇත.
සමහර විද්වතුන් අතර ඔහුගේ කාසි පිළිබඳව විවිධ අදහස් පවතී:
සමහරුන් විශ්වාස කරන්නේ ඔහු විසින් සුදු හා කළු ලෝහමය කාසි කිහිපයක් නිකුත් කර ඇති බවයි. නිස්සංකමල්ල රජු මෙන් ඔහු ද කාසි සුළු ප්‍රමාණයක් පමණක් නිකුත් කර ඇති බව පෙනේ.
4. පරාක්‍රමබාහු II ගේ මස්ස කාසිවල වැදගත්කම
පරාක්‍රමබාහු II මස්ස කාසි (1236-1271) සුලභ ගණයට වැටේ. 99%කට වඩා බහුලව හමුවන මස්ස කාසි අතරින් පරාක්‍රමබාහු II, ලීලාවතී, සහස්සමල්ල, විජයබාහු IV, සහ භුවනෙකබාහු කාසි ප්‍රධාන වේ.
ඔහුගේ කාසි පරාක්‍රමබාහු I ගේ කාසිවලට වඩා සුලභය. මෙම කාසි දඹදෙනිය රාජධානියට සම්බන්ධ කර ඇති අතර, ඔහුගේ පාලන සමය සිංහල සාහිත්‍යයේ වර්ධනය සිදු වූ කාලයක් ලෙස සැලකේ.
5. පරාක්‍රමබාහු VI ගේ මස්ස කාසියේ අනන්‍යතාවය
පරාක්‍රමබාහු VI ගේ "සිංහ" ආකාරයේ තඹ මස්ස කාසිය දුර්ලභ ගණයට වැටේ. මෙම සිංහ රූපය සහිත කාසි ශ්‍රී ලංකාවේ උතුරු හා බටහිර ප්‍රදේශවලින් විශාල සංඛ්‍යාවක් හමුවී ඇත.
7. පරාක්‍රමබාහු මස්ස කාසියේ ආර්ථික හා සංස්කෘතික වැදගත්කම
පරාක්‍රමබාහු රජවරුන් විසින් නිකුත් කරන ලද මස්ස කාසි හුදෙක් මුදල් නිකුත් කිරීම් පමණක් නොව, එම යුගයේ ආර්ථික සහ සංස්කෘතික තත්ත්වය පිළිබිඹු කරන වැදගත් ඓතිහාසික සාක්ෂි ලෙස සැලකිය හැකිය.
ශ්‍රී ලංකාව දිගු ඉතිහාසයක් සහිත රටක් වන අතර, එයට සමාන දිගු හා පොහොසත් ආර්ථික ඉතිහාසයක් ද ඇත. රටක විවිධ කාල පරිච්ඡේද තුළ භාවිතා කරන ලද කාසි, එම රටේ ඉතිහාසය අධ්‍යයනය කිරීමේදී වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. ප්‍රමාණයෙන් කුඩා වුවද, කාසි මත රඳා පවතින සලකුණු මගින් එය භාවිතා කළ රටේ ආර්ථික හා සංස්කෘතික ඉතිහාසය පිළිබඳ තොරතුරු රැසක් ලබා දීමේ හැකියාව කාසියකට ඇත.
විශේෂයෙන් පරාක්‍රමබාහු මස්ස කාසි භාවිතය පිළිබඳව විශ්ලේෂණය කිරීමෙන් පහත කරුණු ප්‍රකට වේ:
රාජ්‍ය ප්‍රතිරූපය - රජවරුන් ස්වකීය නම් කාසිවල සටහන් කිරීම හරහා තම බලය හා ස්ථාවරත්වය පෙන්වීම.
පාලන සමයන්ගේ ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති - පරාක්‍රමබාහු I රජු වාරිමාර්ග කෙරෙහි අවධානය යොමු කර, "පරාක්‍රම සමුද්‍ර" නම් මහා වැව ඉදිකර, සහල් වගාව සඳහා භාවිතා නොකර කිසිදු ජලයක් මුහුදට ගලා නොයා යුතු බව අවධාරණය කළේය.
සම්ප්‍රදාය හා නවෝත්පාදනය - මස්ස කාසි රටාව මුල් කාලයේ සිට පවත්වාගෙන ගියද, වෙනස් පාලකයින් යටතේ සුළු වෙනස්කම් සහිතව නිකුත් කිරීම.
8. නිගමනය
පරාක්‍රමබාහු මස්ස කාසිය ශ්‍රී ලංකාවේ ඉතා වැදගත් නාණක විද්‍යාත්මක නිර්මාණයක් වන අතර, එය රටේ ආර්ථික හා සංස්කෘතික ඉතිහාසය තේරුම් ගැනීමට උපකාරී වන මූලාශ්‍රයකි. විවිධ පරාක්‍රමබාහු රජවරුන් විසින් (විශේෂයෙන් I, II සහ VI) නිකුත් කරන ලද මස්ස කාසි, ඔවුන්ගේ එකිනෙකාගෙන් වෙනස් පාලන සමයන්හි ලාංකීය කාසි ක්‍රමයේ පරිණාමය පෙන්නුම් කරයි.
අද වන විට, පරාක්‍රමබාහු I ගේ කාසි ඉතා දුර්ලභ ලෙස සැලකෙන අතර, පරාක්‍රමබාහු II ගේ කාසි සාපේක්ෂව සුලභව දක්නට ලැබේ. පරාක්‍රමබාහු VI ගේ සිංහ සහිත කාසි විශේෂත්වයක් ලෙස සැලකිය හැකිය. මෙම කාසිවල අනන්‍යතාවය සහ වැදගත්කම නිසා ඒවා එකතු කරන්නන් අතර ඉතා ඉහළ ඉල්ලුමක් ඇති අතර, ශ්‍රී ලංකාවේ නාණක විද්‍යාත්මක උරුමයේ වටිනා කොටසක් ලෙස සැලකේ.
පලවෙනි පරාක්‍රමබාහු රජුගේ යුගයේ ශ්‍රී ලංකාවේ අන්තර්ජාතික වෙළඳ සම්බන්ධතා
සාරාංශය
12වැනි සියවසේ පලවෙනි පරාක්‍රමබාහු රජුගේ පාලන කාලය ශ්‍රී ලංකාවේ වාණිජ සම්බන්ධතා වඩාත් පුළුල් වූ කාලයක් විය. පොළොන්නරු යුගය වෙළඳාම, සංස්කෘතිය සහ දිප්තිමත් තාක්ෂණික දියුණුව සඳහා වැදගත් කාලයක් විය.
විදේශ වෙළඳාම් සම්බන්ධතා
ඉන්දීය සබඳතා
උතුරු ඉන්දියාවේ වරාය නගර සමඟ සමීප වෙළඳ සම්බන්ධතා පැවැත්විණි
මලබාර් වෙරළ තීරයේ වෙළඳ මධ්‍යස්ථාන සමඟ නිරන්තර සම්බන්ධතා
මසालා, සුගන්ධ ද්‍රව්‍ය, සමුද්‍ර නිෂ්පාදන හුවමාරු කරගැනීම
චීන සබඳතා
සොංග රාජවංශයේ චීනය සමඟ වාණිජ සම්බන්ධතා
සංසද වරාය මාර්ගයෙන් වෙළඳ නැef් හුවමාරුව
කාර්මික නිෂ්පාදන සහ සංස්කෘතික විනිමය
රෝම සාम්‍රාජ්‍ය සම්බන්ධතා
මධ්‍යම යුරෝපීය වෙළඳ මාර්ගයන්ට සම්බන්ධවීම
සමුද්‍ර මාර්ග හරහා වෙළඳ සම්බන්ධතා
මැණික්, ගෝනි වස්ත්‍ර, සුගන්ධ ද්‍රව්‍ය අපනයනය
ග්‍රීක සබඳතා
මුහුදු වෙළඳ මාර්ග හරහා සංස්කෘතික හුවමාරුව
වැඩි වශයෙන් වෙළඳ සම්බන්ධතා පැවැත්වීම
පර්සියානු සම්බන්ධතා
අරාබි වෙළඳ මාර්ග හරහා සංස්කෘතික සබඳතා
මුහුදු වෙළඳාම් නෞකා හුවමාරුව
සුගන්ධ ද්‍රව්‍ය, පර්යේෂණ සහ තාක්ෂණික දැනුම් හුවමාරුව
වෙළඳාමේ වැදගත්කම
අන්තර්ජාතික වෙළඳ සම්බන්ධතා රටේ ආර්ථික සවිය වැඩි දියුණු කිරීම
සංස්කෘතික හුවමාරුව සඳහා වැදගත් අවස්ථා
තාක්ෂණික දැනුම්
